Οι «μπλακ» επαναστάσεις

Ο ήλιος στεγνώνει τις λάσπες στην Αθήνα. Στη στοά του Βιβλίου και στη Χ. Τρικούπη τα μαγαζιά μοιάζουν κουφάρια αδειανά, μ’ εκείνο το πολυκαιρισμένο «ενοικιάζεται» να παραπέμπει σε διαρκή χρεοκοπία. Στα «κοινωνικά δίκτυα» ο διάλογος γίνεται δεικτικός, πολωτικός, θανατερά απάνθρωπος. Στην οθόνη της τηλοψίας κάποιοι υποστηρίζουν διαρρηγνύοντας τα ιμάτιά τους ότι οι αυτοχειρίες στην Ελλάδα είναι απόρροια ιδανικών ερώτων και όχι της απελπισίας. Αδυνατούν να αντιληφθούν ότι η έλλειψη ελπίδας και προοπτικής θολώνουν το νου και λύνουν τα φρένα, ενώ την τελειωτική μαχαιριά τη δίνει η αδικία. Πάντως, οι ίδιοι άνθρωποι που διακήρυσσαν τη δανεική ευμάρεια, κάνοντας το λάιφ στάιλ ιδεολογία, τρόπο ζωής και ρυθμό των νεοελλήνων, οι ίδιοι άνθρωποι κάνουν τώρα την αποτυχία τους βραδινή τηλεοπτική αφήγηση, την οποία πωλούν με τον ίδιο ευτελή τρόπο και λόγο, με την ίδια αποκρουστική εικόνα. Οι ίδιοι άνθρωποι στην τηλεοπτική οθόνη, οι ίδιοι στην οικονομία, οι ίδιοι στα μίντια, οι ίδιοι και στην πολιτική. Κι εμείς συνεχίζουμε να τους κοιτάμε απαθείς και αδιάφοροι σαν το απείραχτο ξηροκάρπιο που συνοδεύει το «μπλακ» στο Φλοράλ. Αλλά πως, αλήθεια, μπορεί να δημιουργηθεί μία κοινωνία υπεύθυνη, μία οικονομία που δεν θα είναι βασισμένη στην κατανάλωση ούτε στην ιδέα ότι τα ψώνια είναι διασκέδαση; Πως μπορούμε να βρούμε μία άλλη ικανοποίηση, μία άλλη κοινωνική αναγνώριση πέρα απ’ αυτή που μας παρέχει το μέγεθος της καταναλωτικής δαπάνης; Αυτά είναι τα ερωτήματα που θέτει όχι μία οργάνωση αλλαγής του συστήματος αλλά μία πολυεθνική φίρμα ρούχων, η οποία εκκινώντας από τη διαπίστωση ότι οι επιχειρήσεις δεν έχουν βρει τον τρόπο να παράγουν προϊόντα χωρίς να καταστρέφουν το περιβάλλον, θεωρεί πως πρέπει να ορίσουμε ξανά την έννοια της ανάπτυξης, εισάγοντας με συγκεκριμένο τρόπο την ηθική της επιχειρηματικότητας. Να, γιατί ο καπιταλισμός καταφέρνει να ξεπερνάει τις κρίσεις του. Να γιατί οι εξαναστάσεις λειτουργούν ως λιπαντικό για την ανανέωσή του. Ο πολιτισμός και η συμβολική τάξη, η καθ’ έξιν πράξη των ανθρώπων θα πρέπει να πάψουν να υποτιμώνται κατά τη διαδικασία ανατροπής του συστήματος. Γιατί χωρίς μία ριζική αλλαγή στα μυαλά των ανθρώπων, οποιαδήποτε πολιτική αλλαγή θα είναι βραχύβια.

Γιώργος Παπασωτηρίου