Η μέση οδός

Αγαπητοί, αγαπητέοι κι αγαπημένοι συνάδελφοι,
Θα λείψω για λίγες μέρες. Θα μου λείψετε πολύ. Περνώ στην άλλη όχθη.
Από αύριο θα είμαι σε μια άλλη πραγματικότητα.
Το να παρατηρείς την πραγματικότητα έτσι όπως είναι, αντικρίζοντας την αλήθεια μέσα σου, είναι η άλλη όχθη. Η διαδικασία της αυτοκάθαρσης μέσω της ενδοσκόπησης δεν είναι εύκολη κι απαιτεί πολύ σκληρή δουλειά, όση
απαιτεί κι η αντικειμενική παρατήρηση όλων αυτών που συνθέτουν τον πολύπλοκο κοινωνικοπολιτικό ιστό.
Το μηδέν ήταν η μεγάλη σπαζοκεφαλιά της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας γιατί παρέμενε στο, ελεατικό, ερώτημα: είναι δυνατόν το μη ον, δηλαδή το μηδέν να υπάρχει; Κι όμως «πολλά τα δεινά ουδέν ανθρώπου δεινότερο έστι…»…» ίσως ο άνθρωπος και την ψυχή του να μπορεί να μηδενίζει μηδενίζοντας την ψυχή των άλλων. Τα Άουσβιτς και τα Γκούλαγκ δεν τα πρόφτασε ο Σοφοκλής.
Το άπειρο είναι το χωρίς πέρας, αυτό που δεν τελειώνει, αυτό που πάει παραπέρα κι απ το τέλος : δηλαδή ο νους, η σκέψη, η ονειροπόληση, ο στοχασμός, αυτό που αποκαλούμε ψυχή, εσωτερικό μας κόσμο…
Το Μηδέν και το Άπειρο ήταν ο τίτλος του πορνογραφικού αναγνώσματος κάθε στρατευμένου φοιτητή, το κόκκινο πανί για κάθε κόκκινο κόμμα, τα κόκκινα αναμμένα λαμπάκια έξω από τα γραφεία . Κάθε ανάγνωση από φίλο η μέλος και μια ματωμένη καρδιά.
Για τους βιαστικούς αναγνώστες ο Άρθουρ Καίστλερ δημοσίευσε και σύντομο εκλαϊκευμένο δοκίμιο με τις γνωστές θέσεις του για τις κόκκινες εξουσίες κυβερνητικές η απλώς κομματικές: Τίτλος «Ο κομισάριος και ο Γιόγκι», εκδ. ,τότε, ΓΑΛΑΞΙΑΣ, ένα πράσινο βιβλιαράκι που περιείχε όλες τις ορατές συχνότητες του χρωματικού φάσματος. Ίσως και λίγες αόρατες συχνότητες που ήταν και αυτές που μας ταξίδευαν και πιο μακριά. Αρκούσε να μπορεί να συντονιστεί κανείς.
Α Άρθουρ αναφέρει στο δοκίμιο:
«Στο πλαίσιο της κοινωνικής εξίσωσης το άτομο παρουσιάζεται ταυτόχρονα ως μηδέν και ως άπειρο».
Που νομίζω , πάει να πει, ότι ο καθένας μέσα του έχει όχι μόνο τους δυο ακραίους ρόλους, του μηδέν και του απείρου, του κομισάριου και του γιόγκι, αλλά προφανώς και κυρίως και όλους τους ενδιάμεσους. Αν αφήσουμε κατά μέρος ιστορικούς ντετερμινισμούς και άλλες φαταλιστικες Οριεντάλ προσεγγίσεις, ο καθένας μας είναι ελεύθερος στη ζωή να παίξει τον Άμλετ η τη Λαίδη Μάκμπεθ , είναι ελεύθερος να συντονίζεται στη συχνότητα που επιθυμεί και και ακόμα παραπάνω είναι ελευθέρος να απεμπολεί την ελευθερία του. Ποτέ όμως δεν μπορεί να απεμπολήσει την ευθύνη της επιλογής του,

Ο Κομισάριος , είναι εκείνος που έχει πάρει εντολή από κάποιον ανώτερο να εκτελέσει για παροδικό χρονικό διάστημα τα καθήκοντα ανωτέρου για την εκπλήρωση μιας αποστολής. Είναι ο εκτελεστικός απεσταλμένος με άνωθεν εντολή.
Στη Γαλλική επανάσταση του 1789 οι υπουργοί της επαναστατικής κυβέρνησης ονομάζονταν κομισάριοι. Αποστολη τους ήταν η έκφραση της λαϊκής εντολής για όσο χρόνο έκρινε η Εθνοσυνέλευση.

Πολιτικός κομισάριος είναι θέση που δημιούργησε ο Λεωνίδας Τρότσκι το 1918 στο πλαίσιο του κόκκινου Στρατού ώστε η στρατιωτική ιεραρχία να ελέγχεται από την πολιτική εξουσία. Οι κομισάριοι είχαν δικαίωμα επιβολής πειθαρχικών ποινών μέχρι καθαίρεσης και διορισμού κατ ευαρέσκεια. Οι στρατιωτικές, και όχι μόνο, εκκαθαρίσεις του Στάλιν στηρίχτηκαν στους πολιτικούς κομισάριους, απεσταλμένους εντολοδόχους της εξουσίας.
Ο ρόλος τους ήταν η υπακοή στις κομματικές εντολές χωρίς «διαλογική συζήτηση» και μικροαστικές διανοουμενίστικες αντιρρήσεις. Το ατσάλινο χέρι του κόμματος πρέπει να μην τρέμει, να μη διστάζει, ο εκφραστής του να μην αμφιβάλει, να μην αναρωτιέται, να μην απορεί, να μη σκέπτεται. Αλλιώς το χάνει το πέναλτι. Η σκέψη και η δράση αλληλοαποκλείονται, Η σκέψη είναι απορία σύμφωνα με τους αρχαίους, ο Σωκράτης ήπιε το κώνειο χωρίς να έχει μάθει τίποτα ο φουκαράς παρ όλο που ρωταγε τον κάθε επαΐοντα. Πέθανε με τη σκέψη ότι άλλο δεν ήξερε από το ότι τίποτα δεν ήξερε, έφυγε με όλες τις απορίες του άλυτες.
Η αμφιβολία σκοτώνει τον κομισάριο και όχι το κώνειο. Ο κομισάριος είναι όργανο. Εκτελεί, είναι δράση, πράττει γιατί είναι σίγουρος. Σίγουρος για το δίκαιο του Σκοπού. Για την εκπλήρωση του οποίου δεν απασχολείται ο ίδιος. Ο ίδιος απλώς εκτελεί εντολές, αυτός είναι ο σκοπός της ζωής του. Να λειτουργεί σωστά ο κομματικός μηχανισμός, να είναι περήφανος που έβαλε το μικρό του λιθαράκι στην εκπλήρωση της ιστορικής νομοτέλειας χωρίς προσωπικές απορίες.

Ο γιόγκι είναι ο μοναχός που επιδίδεται στο διαλογισμό. Απέχει όχι μόνο απο τα κοινά, αλλά όσο μπορει και από τις προσωπικές του ανάγκες και επιθυμίες. Βρίσκεται στο υπεριώδες ενώ ο κομισάριος στο υπέρυθρο κομμάτι του φάσματος. Η υπερδραστηριότητα του κομισάριου για την πραγματοποίηση του Νέου Κόσμου αντιμέτωπη με την αταραξία του Γιόγκι.
Ο Γιόγκι προσηλώνει το βλέμμα και τη προσοχή του στις ανεπαίσθητες κινήσεις του σώματος του, απορρίπτοντας προοδευτικά τις ανάγκες που τον συνδέουν ατομικά με τον εξωτερικό κόσμο. Στοχεύει στη συνδεσή του με το Ολον, το Σύμπαν για ξεφύγει από τα βάσανα της προσωπικής ζωής.
Κάπου εδω συναντιέται με την ασκητική του κομισάριου ερχόμενος από άλλο μονοπάτι. Κάποιος πολιτικός είχε δηλώσει ότι τα άκρα συναντώνται, ότι υπάρχει γέφυρα που τα συνδέει. Οι παλιοί θυμούνται. ΕΙχει εν μέρει δίκιο, το ζήτημα δεν ειναι απλό. Σημασία εχει και η διαδρομή, όχι μόνο ο τερματισμος.
Ο Κέστλεερ προτείνει τη μέση οδό. Ενα μείγμα συμπεριφοράς. Στιγμές απόσυρσης και διαλογισμού και στιγμές δράσης. Η ζωή κλίνεται στον ενεστώτα, ούτε αύριο που χαμογελά και δεν ξημερώνει ποτέ, ούτε Νιρβανα άχρονο, χωρίς αύριο χτες και σήμερα.
Η μέση προσδιορίζεται από τα άκρα, όχι αυτά που συναντώνται, αλλά αυτά που συγκλίνουν.
ΚΑΛΗ ΑΝΤΑΜΩΣΗ, ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, ΚΑΛΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ, ΜΕ ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ ΚΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ!
Γιώργος Παπαζαχαρίου